Kirkjubæjarklaustur (w skrócie często nazywane Klaustur) to niewielka miejscowość na południu Islandii, która znajduje się trzy i pół godziny od Reykjavíku. Usytuowana jest ona w malowniczych krajobrazach pól lawowych, gęsto porośniętych mchem i tym samym przy jednych z bardziej znanych atrakcji tej części kraju.
Dojazd do Kirkjubæjarklaustur prowadzi krajową jedynką, czyli drogą utwardzoną, która dostępna jest przez cały rok dla każdego rodzaju samochodu. Większość popularnych atrakcji w okolicy miasteczka również jest łatwo dostępna, do których albo dojeżdża się bezpośrednio samochodem, albo dociera się (zazwyczaj krótkim i łatwym) spacerem. Klaustur jest również miejscem wypadowym w islandzkie wyżyny, np. do miejsca erupcji wulkanu Laki i malowniczego wodospadu Ófærufoss. Atrakcje przy Klaustur objęte są ochroną Geoparku Katla, a największe z nich punktuję poniżej.
Gígjagjá (Yoda Cave)
Niecałą godzinę przed Kirkjubærklaustur (i tym samym niecałe dwadzieścia minut za miejscowością Vík í Mýrdal) znajduje się pewna dosyć zabawna atrakcja, czyli Gígjagjá. Jest to niewielka pieczara, której wejście swoim kształtem wielu turystom przypomina Yodę. Dlatego też Gígjagjá nierzadko jest nazywane „Yoda Cave”. W środku pieczary czasem widać ślady po ognisku i domyślam się, że rozpalają je turyści polujący na zorzę polarną. Gígjagjá znajduje się we wzgórzu Hjörleifshöfði, na które prowadzi prosty, ale miejscami stromy szlak. Wyjście na Hjörleifshöfði w pogodny dzień gwarantuje fenomenalne krajobrazy, w tym na pobliski lodowic Mýrdalsjökull oraz słynne formacje skalne wystające z oceanu przy Víku. Mnie oprócz Gígjagjá oraz Hjörleifshöfði zainteresowało również płaskie otoczenie wzgórza, czyli potężnych rozmiarów Mýrdalssandur, który jest doskonałym przykładem równiny sandrowej. Ciągnie się ona pomiędzy rzekami Múlakvíslna na zachodzie a Kúðafljót na wschodzie.
Aby dojechać do jaskini należy skręcić z drogi nr 1 na drogę żwirową Hjörleifshöfði i jechać dalej przez około 7 minut (niecałe 3 km) do parkingu na przeciwko Yoda Cave.
Laufskálavarða
Laufskálavarða to kolejna atrakcja, która znajduje się przed Kirkjubærklaustur (około 45 minut jazdy samochodem). Są to kamienne kopczyki, które w dawnych czasach były układane przez ludzi, którzy rozpoczynali swoją pierwszą podróż przez ogromne pustkowie Mýrdalssandur. Postawienie kopczyka miało po prostu przynieść podróżnemu szczęście. A szczęście, przy powodziach lodowcowych w tym regionie, było bardzo potrzebne.
Laufskálavarða znajduje się tuż przy drodze nr 1, przy parkingu, gdzie znajduje się również (płatna) toaleta.
Skaftareldahraun
Skaftareldahraun (inaczej Eldhraun) to kolejny wspaniały przystanek w drodze do Klaustur, który tym samym jest jedną z głównych atrakcji tej miejscowości. Znajduje się 10 min samochodem od jej centrum i jest to jedno z najbardziej malowniczych pól lawowych w Islandii.
Potężna erupcja wulkaniczna, która określana jest jako Skaftár Fires, czyli Pożary Rzeki Skafty, była jedną z największych, jaka została odnotowana w czasach historycznych. Dziś pozostało po niej ponad sto kraterów, a najwyższy z nich osiąga nieco ponad 800 m n.p.m. Wszystkie leżą w 27-kilometrowej linii, która tym samym wyznacza zakres swojej erupcji. Była to erupcja szczelinowa, czyli bardzo typowa dla Islandii i jedna z najbardziej katastrofalnych dla mieszkańców tego kraju. Wydobywające się z erupcji toksyczne popioły, spowodowały potężne skażenie powietrza, które przyczyniło się do zniszczenia pastwisk, śmierci około 75% zwierząt hodowlanych oraz co piątego Islandczyka. Panował głód i ochłodzenie klimatu, które wpłynęło na rolnictwo również w Eurpie kontynentalnej. Toksyczne chmury erupcyjne dotarły nawet nad Rosję i Chiny.
Tym samym to dzięki tej erupcji powstało największe i jedno z najpiękniejszych pól lawowych na Islandii. Niekończący się krajobraz potężnych połaci czarnej i kanciastej lawy, która na przestrzeni ponad dwustu lat zdążyła zostać porośnięta zielonym mchem, robi naprawdę duże wrażenie. Stojąc na platformie widokowej i rozglądając się dookoła, trudno jest sobie wyobrazić tę potężną siłę Ziemi, która w ciągu kilku miesięcy trwania erupcji utworzyła coś tak potężnego – powierzchnia bazaltowego pola lawowego Skaftareldahraun wynosi aż 565 km², a cały zasięg erupcji to pół procenta powierzchni całego kraju.
Fjaðrárgljúfur
Fjaðrárgljúfur jest jednym z najlepiej znanych wśród turystów kanionów w Islandii, który często opisywany jest przez nich również jednym z najpiękniejszych. Zachwycił się nim również Justin Bieber, który nagrał w nim kilka scen do swojego teledysku „I’ll show you”. Piosenkarz rozsławił kanion Fjaðrárgljúfur, który stał się jedną z głównych atrakcji południowej części kraju. Znajduje się on w dogodnej lokalizacji, mniej więcej 15 min przed Kirkjubæjarklaustur. Bezpośredni dojazd do niego prowadzi drogą żwirową, jednak w warunkach letnich nie jest tu konieczny samochód z napędem na cztery koła.
Kanion długi na lekko ponad kilometr jest dosyć wąski i serpentynowaty. Zachwyca swoimi charakterystycznymi skałami, a latem również intensywną zielenią. Uważa się, że uformował się on pod koniec ostatniej Epoki Lodowcowej, czyli około dziewięciu tysięcy lat temu, w wyniku cofania się lodowca w górę doliny. Topniejący lodowiec utworzył lagunę, a wody z niej wypływające, które niosły ze sobą dużo osadów (piasków, kamieni), zaczęły w podatnych na erozję skałach, formować kanion. Spływ rzeki powoli zaczął pogłębiać kanion i dziś jego ściany mierzą 100 m wysokości, co tym samym oznacza, że właśnie taka jest jego głębokość. Z kolei podłoże skalne liczy sobie, aż 2 miliony lat i jest to palagonit (produkt powstały w wyniku interakcji wody oraz szkła wulkanicznego o składzie chemicznym zbliżonym do bazaltu).
Landbrotshólar
Kirkjubæjarklaustur leży w otoczeniu wielkiego pola lawowego, na którym występują bardzo unikatowe formacje. Może dla niektórych wyglądają one niepozornie – ponieważ są to niewielkie, stożkowate wzgórza – ale są one obiektami, które na Ziemi występują stosunkowo rzadko. Mowa o niewielkich pseudokraterach, które powstały w wyniku erupcji hydromagmatycznych, do których doszło w wyniku kontaktu lawy z terenem podmokłym. Nie są to prawdziwe wulkany i nie mają one połączenia z komorą magmową, ale formacje, które dzięki erupcji wulkanicznej powstały.
Systrafoss
To, co najbardziej rzuca się w oczy przebywając w miejscowości Kirkjubæjarklaustur jest podwójny wodospad Systrafoss, który z daleka trochę przypomina skocznię narciarską. Nazwa tego wodospadu, czyli w tłumaczeniu „Siostrzany wodospad”, nawiązuje do legendy, która mówi o dwóch zakonnicach, które podczas kąpieli w jeziorze Systravatn (powyżej wodospadu) ujrzały dłoń, na której palcu założony był piękny, złoty pierścień. Kiedy złapały tę dłoń, to ta wciągnęła je pod wodę i siostry utonęły. Z kolei u podnóża wodospadu występuje niewielki lecz bujny las i to z najwyższymi w Islandii drzewami. Od 1945 roku jest on zalesiany przez miejscową ludność i niegdyś był on jednym z największych prywatnych lasów w kraju.
Wodospad Systrafoss najlepiej widoczny jest z oddali, chociaż można również do niego podejść z parkingu znajdującego się nieopodal niego. Poprowadzona została krótka, leśna ścieżka, która wieczorem jest podświetlana.
Systravatn
Jezioro Systravatn znajduje się powyżej wodospadu Systrafoss, nad które można dojść odrobinę dłuższym spacerem (szlak oznakowany czerwonymi pachołkami), który również zaczyna się przy parkingu u podnóża wodospadu. Wyjście na wzgórze prowadzi częściowo zalesionym zboczem, co jest miłym urozmaiceniem dla lawowego krajobrazu okolic Klaustur. Z góry rozpościera się świetny krajobraz, a cała wycieczka jest prosta technicznie i zajmuje około pół godziny. Można również podejść do jeszcze jednej, małej atrakcji, jaką jest niewielka grota Sönghellirinn – prowadzi do niej szlak oznakowany żółtymi pachołkami.
Systrastapi i Rauðárfoss
Moim ulubionym i bardzo malowniczym szlakiem, który rozpoczyna się w Klaustur jest ten, który wiedzie wzdłuż rzeki Skaftá na zachód. Nie jest on szerzej znany turystom, dlatego zazwyczaj spaceruje się nim bez żadnego dodatkowego towarzystwa. Przy szlaku znajdują się dwa imponujące swoją malowniczością obiekty. Pierwszym z nich jest wodospad Rauðárfoss, którego woda spływa po pomarańczowych od żelaza bazaltowych kolumnach. Natomiast drugim ciekawym miejscem przy szlaku jest charakterystyczna skała Systrastapi, na którą przy dobrej pogodzie oraz z wystarczającymi umiejętnościami można się wspiąć. Szlak wzdłuż rzeki jest bardzo prosty, idzie się po płaskiej łące – świetny również dla rodzin z małymi dziećmi.
By wejść na szla, który prowadzi do wodospadu i dalej do skałki, należy jechać do końca drogą nr 204, a następnie podejść kawałek do góry szeroką drogą żwirową, by po chwili odbić na pieszy szlak, który wiedzie bliżej rzeki.
Byrði sögunnar
Jedną z niewielu atrakcji w centrum Kirkjubæjarklaustur jest 10-tonowy pomnik Byrði sögunnar, który przedstawia dwóch mnichów niosących na sobie olbrzymi ciężar.
Kirkjugólfið
Około kilometra na północ od centrum Kirkjubæjarklaustur znajduje się ciekawa geologicznie atrakcja, jaką jest Kirkjugólfið. W tłumaczeniu z języka islandzkiego nazwa tej atrakcji oznacza „kościelną podłogę”, która w rzeczywistości faktycznie bardzo ją przypomina. Są to odsłonięte i naturalnie wyszlifowane powierzchnie słupów bazaltowych, które nieznacznie wychodzą na powierzchnię ziemi. Ich kształt jest tak doskonały, że trudno uwierzyć, że ta „podłoga” powstała w wyniku naturalnych procesów. Przypominają one idealnie ułożone kafelki, a jednak są one zastygniętą i pofragmentowaną w kolumny lawą.
Dojście z parkingu do Kirkjugólfið zajmuje około 3 minut.
Kurhan Hildishaugura
Po drodze do Kirkjugólfið mija się po swojej prawej stronie kurhan Hildishaugura. Został w nim pochowany islandzki poganin, który został zamordowany, gdy tylko postawił stopę w Klaustur, które wówczas było zamieszkiwane przez irlandzkich pustelników.
Stjórnarfoss
Kolejnym malowniczym miejscem blisko centrum miejscowości Kirkjubæjarklaustur jest wodospad Stjórnarfoss, który usytuowany jest kawałek dalej na północ od Kirkjugólfið. Jego wody mienią się szafirowym kolorem i dzięki temu wygląda jeszcze bardziej uroczo. Wodospad ten znajduje się na rzece Stjórn, która płynie powyżej centrum miasteczka. Przy wodospadzie znajduje się pole namiotowe Kleifar.
Do Stjórnarfoss trzeba kierować się drogą nr 208 na Geirland.
Foss á Síðu i Dverghamrar
Jadąc z Klaustur na wschód, po około 15 minutach, dojeżdża się do miejsca, gdzie znajdują się dwie niewielkie, ale dosyć atrakcyjne obiekty. Po pierwsze jest to malowniczy wodospad Foss á Síðu, a po drugie formacje skalne w postaci słupów bazaltowych Dverghamrar.
Fossálar
Dwie minuty dalej, czyli około 17 minut od Klaustur znajduje się kolejny i coraz bardziej popularny wodospad. Nazywa się on Fossálar, który znajduje się po północnej stronie drogi nr 1. Parkuje się na poboczu drogi po przeciwnej stronie.
Orustuhóll
Minutę dalej jazdy na wschód od wodospadu Fossálar, znajduje się Orustuhóll. Jest to niewielki pagórek o niemal idealnie okrągłym kształcie, który wybija się w krajobrazie ogromnej równiny XVIII-wiecznego pola lawowego.
Lómagnúpur
Z kolei Lómagnúpur jest jedną z najbardziej charakterystycznych gór w Islandii i najwyższych znajdujących się tak blisko wybrzeża. Wznosi się na 764 m i przy dobrej pogodzie widać ją z odległości nawet kilkudziesięciu kilometrów. Przejeżdżając przy górze, nie można od niej oderwać wzroku – przeraża swoim pięknem. W pobliżu góry można zjechać na pobocze, by zrobić jej fotografię. Szczególnie imponująco wygląda po wschodniej stronie.
Skaftafell
Mniej więcej godzinę na wschód od Klaustur znajduje się Skaftafell, czyli bardzo znana wśród turystów część Parku Narodowego Vatnajökull. Skaftafell oferuje kilka pieszych szlaków, m.in. do imponującego wodospadu Svartifoss, którego wody spływają po czarnych słupach bazaltowych, a także do jęzora lodowca Skaftafellsjökull. Te dwa szlaki można połączyć i dzięki temu zorganizować sobie kilkugodzinną wycieczkę po pięknym przylodowcowym terenie.
Do Skaftafell dojeżdża się z krajowej jedynki drogą nr 998 – parking płatny.
Inne atrakcje
Możliwości wycieczkowych, które można odbyć z Kirkjubæjarklaustur jest bardzo dużo. Oprócz najbliższych miasteczka, które wymieniłam powyżej, myślę, że warto wybrać się jeszcze dalej na wschód, aż do laguny lodowcowej Jökulsárlón, która oddalona jest od Klaustur o półtorej godziny. Po drodze można zrobić mnóstwo malowniczych przystanków lub udać się na piesze wędrówki. Szczególnie polecam podjechać do różnych jęzorów lodowcowych (np. Svínafellsjökull i Kvíárjökull), a także odbyć niezwykle fascynujący hiking do kanionu Múlagljúfur. Kawałek dalej znajduje się też przepiękna laguna lodowcowa, która jest dużo mniej znana od Jökulsárlón i uważam, że jest od niej piękniejsza. Nazywa się Fjallsarlón.
